test Eve Audio SC-204 + TS-107 - aktywne monitory studyjne bliskiego pola z subwooferem

W warunkach domowego studia rzadko kiedy możemy sobie pozwolić na zaawansowaną adaptację akustyczną. Po pierwsze - kasy jest zawsze za mało, żeby wydawać ją na profesjonalne ustroje akustyczne :-P A jak już, to kasę wolimy wydać na nowy mikrofon, lepszy interfejs audio albo jakąś fajną wtyczkę :-) Zaś adaptacja akustyczna ogranicza się do regału z czasopismami i książkami oraz kanapy. Czasami powiesimy kilka ustrojów wykonanych własnoręcznie... Niestety, lekkie ustroje są w stanie pomóc nam w opanowaniu  dużych (wysokich) i średnich częstotliwości. A w pomieszczeniach bez adaptacji, zwłaszcza niewielkich, główny problem mamy przecież z małymi częstotliwościami (czyli “dołem” pasma) i tzw. niskim środkiem. Dlatego subwoofer w takich warunkach był traktowany jak dzieło szatana czy innego diabła :-P  

Ale okazuje się, że nie samo zło, co subbasem się zowie. Dostaliśmy do zweryfikowania sensowność zestawu składającego się z dwóch satelitarnych monitorów Eve Audio SC-204 oraz niewielkiego subbasu TS-107. Firma Audiotech zorganizowała atrakcyjną promocję cenową na takowy zestaw… Czy on ma sens w warunkach domowego studia nie “liźniętego” w żadnym stopniu adaptacją akustyczną?

Niech Was nie zmylą zdjęcia do testu - te wykonaliśmy w naszym redakcyjnym studiu odsłuchowym. Test natomiast przeprowadziłem osobiście przez dosłownie kilka dni w moim nowym “domowym” studiu - w mieszkaniu, do którego świeżo się wprowadziłem. Zero adaptacji akustycznej póki co. Szaleć też nie za bardzo mogę, bo to wynajęte mieszkanie... Na pokój “muzyczny” przeznaczyłem salon o powierzchni prawie 20m2. Jedynym elementem “adaptacji” jest kanapa z IKEA…  I co? Czy taki zestaw 2+1 ma sens?

Monitory i subwoofery Eve Audio mają kilka szczególnych cech. Założyciel firmy - Roland Stenz - przyjął, że wszystkie monitory mają być wyposażone w cyfrowe układy DSP. Dźwięk jest przetwarzany z analogowego sygnału na cyfrowy przez przetworniki analogowo-cyfrowe w parametrach 24-bit/192 kHz. Algorytmy m.in. korekcyjne są realizowane cyfrowo, po czym na końcówki mocy, po filtrze dzielącym pasmo dźwięk jest przetwarzany z cyfry na analog. Tak jest we wszystkich monitorach Eve Audio.

Monitory szerokopasmowe są wyposażane w quasi-wstęgowe przetworniki AMT - w przypadku udostępnionych SC-204 jest to przetwornik AMT RS1. Dzięki tym przetwornikom mamy świetną odpowiedź na impulsy, co przekłada się na niezwykłą czytelność transjentów. Z kolei przetworniki średnio-niskotonowe w monitorach szerokopasmowych mają membrany kompozytowe o strukturze plastra miodu w technologii SilverCone. Czyli membrany są na pewno trwałe i sztywne oraz odporne na zniekształcenia. Ale… 4” nie zagrają nisko :-P Wprawdzie producent podaje w danych, że SC-204 w dole przetwarza już od 63 Hz przy spadku -3 dB… Założę się, że w ruch poszła elektronika :-P Bo nawet zaawansowana fizyka nie da tu rady. Szczelinowy wylot bass-reflexu jest wystrojony na częstotliwość około 70 Hz. Przyznaję, że nie ośmieliłbym się miksować nagrań na tych monitorach. Do klawiszy jako odsłuch są ok - dają radę. Najniższych dźwięków można się “domyślić” po harmonicznych :-P Do montażu dźwięku do wideo - również jest ok. Ale… do miksowania muzyki - nie. No właśnie - i w miejscu wątpliwości do gry wchodzi subwoofer Eve Audio TS-107. Subbas ma nietypową konstrukcję - z membraną bierną...

Pamiętajmy, że w niezaadaptowanym pomieszczeniu pasmo w dole będzie nierównomierne. Rezonanse własne pomieszczenia na pewno dadzą o sobie znać. Jeśli subwoofer ma służyć do głośnego miksowania, to bez adaptacji “se-ne-da”. Ale jeśli chcemy mieć kontrolę najniższego pasma bardziej komfortową niż na słuchawkach - bo na przykład dla mnie praca w słuchawkach to męcząca… ostateczność - to Eve Audio TS-107 okazuje się niezłą opcją! Dlaczego? Jako konstrukcja zamknięta TS-107 sprawia wrażenie subbasu  bardziej “odpornego” na nierównomierności pomieszczenia. Warunek - nie stawiamy suba przy ścianie, a już na pewno nie w kącie. Postawiłem subwoofer przy biurku, na wysokości swojego fotela w odległości około 2 metrów od ściany. Podział pasma ustawiłem w subwooferze na rekomendowane dla SC-204 80 Hz - sygnał wychodzący na monitory szerokopasmowe z subwoofera był od dołu podcięty @80 Hz (włączony filtr). Okazało się, że grając na niewielkim i umiarkowanym poziomie głośności, bardziej do kontroli basu sygnałów i impulsów niż kształtowania brzmienia dołu, nie pojawiały się w moim pokoju drastyczne nierównomierności! A pełne pasmo od nieco poniżej 40 Hz (36 Hz @-3 dB) w dole do 21 kHz w górze jest przez taki system 2+1 bardzo uczciwie przetwarzane. Wprawdzie producent sugeruje TS-107 do pomieszczeń o powierzchni do 15m2, ale przecież im większe pomieszczenie, tym lepiej. Nie chodzi przecież o to, by subwooferem kruszyć ściany :-) Co więcej, podpięcie SC-204 do subwoofera wspaniale wpłynęło również na brzmienie satelitek, które nagle jakby odzyskały dynamikę w środkowym paśmie - należy zwrócić uwagę, że 4-calowy woofer przetwarza całe pasmo poniżej 3 kHz! Dla osób, które nie pracowały nigdy na wysokotonowych przetwornikach tego typu wrażeniowo może się wydawać, że górne pasmo jest “podbite”. W rzeczywistości pasmo jest wyrównane, a takie wrażenie bierze się z szybkości i dokładności w przetwarzaniu impulsów i transjentów przez quasi-wstęgowy przetwornik AMT. Testowany komplet ma przy tym świetną głębię sterofonii i cudownie oddaje plany dźwiękowe. Zupełnie, jak moje SC-207 :-) Jedyną rzeczą, która nie do końca mi odpowiadała w testowanym zestawie, to jakby nieznaczne opóźnienie impulsów basu reprodukowanego przez subwoofer, ale to zapewne również “odpowiedź pomieszczenia” i brak przyzwyczajenia do pracy z subwooferem. Muszę to zmienić :-) Punktowość i selektywność basu jest za to wręcz zaskakująca. Wzorcowa. Ma się wrażenie swoistej “lupy” zwiększającej dokładność tego pasma... To jak praca na dużym zoomie w Photoshopie :-)

W każdym razie, zestaw 2+1 składający się z dwóch SC-204 i suba TS-107 okazał się w niezaadaptowanym pomieszczeniu o wiele lepszym rozwiązaniem, niż parka moich SC-207! Zaskakujące, ale prawdziwe… A wynika to z tego, że poziom najniższego pasma ma w przypadku systemu 2+1 oddzielną regulację. W parze klasycznych monitorów studyjnych zmniejszając głośność, zmniejszamy ją dla całego pasma...

Zaskakujące jest również i to, że SC-204 grają tak wyrównanym pasmem… Mam wrażenie, że bardziej wyrównanym, niż moje SC-207, choć dynamika jest lepsza w dużych monitorach. Nie można przy tym zapomnieć, ze testowany zestaw 2+1 jest WYBITNIE systemem bliskiego pola. Nie oczekujmy podobnego poziomu ciśnienia akustycznego generowanego przez SC-204, co w przypadku monitorów z większą membraną, choć już sam poziom dolnego pasma można na TS-107 uzyskać efektywniejszy, niż w moich SC-207. Niby taka sama średnica przetwornika, ale przecież w 2-drożnych monitorach ten przetwornik jest zmuszany do znacznie większego wysiłku.

Jeśli chodzi o stronę funkcjonalną,  zarówno Eve Audio SC-204, jak TS-107 mają wbudowane cyfrowe DSP. Wszelkie sygnały analogowe podawane do wejść w monitorach czy subwooferze są zamieniane na sygnał cyfrowy przez przetworniki Burr-Brown pracujące z dokładnością 24-bitową i częstotliwością próbkowania 192 kHz. Wszelkie filtry czy korektory to algorytmy cyfrowe. Satelitki są wyposażone w dwa półkowe filtry działające w zakresie -5 dB - +3 dB, jeden dla wysokiego pasma powyżej 3 kHz, drugi dla niskiego poniżej 300 Hz. Prócz tego w SC-204 jest filtr podbijający @80 Hz z regulacją 0 dB - +3 dB oraz filtr kompensacyjny odbicia od płaskiej powierzchni biurka @200 Hz działający w zakresie -5 dB - 0 dB. Pasmo jest dzielone filtrem na dwie końcówki przy 3 kHz - każda jest zabezpieczona limiterem, również w postaci algorytmu cyfrowego. Producent podaje, że wbudowane są dwie końcówki 50 W, zaś chwilowa moc maksymalna to 100 W. Przy poborze 70 VA jest to realna wartość. Zresztą zaskakujące w sumie jest to, jak głośne są te maleństwa… Choć do SC-207 brakuje im sporo. Maksymalny poziom wejściowy według danych producenta to +22 dBu, ale podając sygnał np. z wysokiej klasy interfejsu niestety dość łatwo jest przesterować wejście. Z moich obserwacji wynika, że to właśnie poziom wejściowy tak naprawdę stanowi ograniczenie poziomu głośności generowanego przez monitory. Sygnał można doprowadzić do monitorów za pomocą symetrycznego wejścia XLR oraz niesymetrycznego cinch.

Subwoofer ma dwa pełnopasmowe wejścia XLR oraz parę wyjść XLR z załączanym filtrem dolnozaporowym @80 Hz jako wyjście na satelity. Poza tym jest wejście i wyjście LFE (XLR) z na stałe aktywnym filtrem @300 Hz. Przestrajany filtr dolnopasmowy w zakresie 60 Hz - 140 Hz  pozwala dobrać optymalny punkt podziału dla współpracy subwoofera z posiadanymi monitorami. W przypadku testowanego zestawu dobrałem zalecane przez producenta 80 Hz. Jest również przełącznik polaryzacji 0st - 180st. Bardzo wygodną sprawą jest wyposażenie subwoofera w pilot na podczerwień, którym można regulować głośność zestawu 2+1, zmieniać polaryzację suba, dostosować głośność subwoofera proporcjonalnie do satelitek, dobrać punkt odcięcia pasma od góry dla subwoofera oraz wyciszać jednym klawiszem cały zestaw 2+1. Deklarowana moc 100 W (subwoofer ma 450 W poboru mocy!) dla TS-107 i efektywność rzędu 102 dB jest realna i na tyle duża, że przy parce SC-204 mamy spory zapas mocy. Dzięki temu sub nie gra na limicie. A jeśli chcemy zrobić wrażenie na odbierającym od nas miks “kliencie” lubiącym dużo dołu, również jest czym “dmuchąć” :-) W granicach rozsądku oczywiście.

Przyznaję, że gdy otrzymałem do testów zestaw składający się z parki tak małych satelitek z subwooferem, byłem dość sceptyczny… W końcu od zawsze pracuję na 2-drożnych monitorach, bez subwoofera. To doświadczenie, jakim była 8-dniowa zaledwie - ale intensywna - praca na parce Eve Audio SC-204 z subwooferem TS-107, w kompletnie niezaadaptowanym akustycznie pomieszczeniu, zmieniło moje podejście do systemów 2+1. Może to wynik specyficznej konstrukcji subwoofera o konstrukcji zamkniętej, z membraną bierną zamiast klasycznych otworów bass-reflex, ale ten zestaw sprawdził się doskonale. Lepiej, niż klasyczne monitory 2-pasmowe. Po podłączeniu SC-204 do suba, niewielkie satelitki, którym zdjęto z barków konieczność przetwarzania pasma poniżej 80 Hz zyskały na dynamice w środku pasma. Z ciekawości podłączyłem pod subwoofer również swoje SC-207 - również zyskały na lekkości brzmienia i dynamice w środkowym paśmie! Choć pod względem mocy chyba raczej do moich monitorów będzie pasować model TS-108... Już chyba wiem, co będę musiał przetestować w najbliższym czasie.

Najlepsze w tym wszystkim jest to, że polski dystrybutor Eve Audio - warszawska firma Audiotech - wprowadziła promocję na zestawy 2+1 składające się z parki SC-204 i suba TS-107. Obecnie taki zestaw kosztuje zamiast 4390 PLN zaledwie 3490 PLN!!! W tej cenie to absolutna okazja. Jeśli macie trudne warunki akustyczne w domowym studiu, ten zestaw będzie lepszym wyborem, niż klasyczne 2-drożne monitory studyjne. Fakt, że z ustawieniem subwoofera trzeba się “nakombinować” i ewentualnie wynegocjować z pozostałymi domownikami warunki optymalnego usytuowanie suba - “na widoku” :-) Ale w końcu nie jest taki brzydki, prawda? :-)

Do testów dostarczył: Audiotech

TAGI: jakie monitory studyjne wybrać do domowego studia?, najlepsze monitory studyjne do domowego studia do 4000 zł, porównanie Eve Audio SC-204 czy Adam Audio A3x?, co wybrać Adam Audio A5x czy Eve Audio SC-205?, co wybrać? duże monitory 2-drożne czy mniejsze z subwooferem?, Eve Audio SC-204 + subwoofer TS-107 czy SC-207?, Eve Audio SC-204 test, Eve Audio TS-107 test