test Avalon VT-737sp – riderowy channel strip

Procesory firmy Avalon każdy chyba widział - w charakterystycznych srebrnych obudowach możemy kupić przedwzmacniacze, korektory i kompresory. No... nie tylko srebrnych, ale przede wszystkim :-) Jednak widzieć, nawet na dużych zdjęciach, to jedno, a wziąć do rąk karton, a potem samo urządzenie, to drugie. Testowany procesor Avalon VT-737sp to urządzenie w obudowie 2u, a waży prawie 12kg! Płyta czołowa ma 6,5mm grubości, a i tak w racku warto podeprzeć tył, jak w końcówkach mocy. Pod względem konstrukcji mechanicznej Avalon jest bezkompromisowy i procesor na żywo robi dużo większe wrażenie, niż na zdjęciach, a przecież na zdjęciach wygląda świetnie.

Avalon VT-737sp to jednokanałowy przedwzmacniacz mikrofonowy, kompresor optyczny i korektor wykonany w technice hybrydowej, to znaczy lampowo-półprzewodnikowej. W tym przypadku nie oznacza to jednak podświetlanej diodą lampki zasilanej z dwunastu woltów, tylko cztery podwójne triody i sporo dyskretnej wysokonapięciowej elektroniki półprzewodnikowej. Każdy z elementów toru jest wykonany rozsądnie i ma bardzo duże możliwości regulacyjne, a cały procesor również duże możliwości konfiguracyjne.

Przedwzmacniacz mikrofonowy ma transformator i lampę w stopniu wejściowym, producent podkreśla minimalne sprzężenie zwrotne. Zakres regulacji wzmocnienia rozciąga się od 0dB, co oznacza brak konieczności zastosowania tłumika PAD. Zresztą maksymalny poziom na wejściu mikrofonowym to 30dB (nie wiadomo, jakie dB, ale i tak robi wrażenie). Maksymalne wzmocnienie to 46dB albo 58dB z aktywną funkcją HIGH GAIN. Mamy też oczywiście wejście liniowe z tyłu i instrumentalne z przodu, wejście instrumentalne lampowe o impedancji wejściowej 1M - coś pięknego! Odwracanie polaryzacji i włączanie zasilania fantom to oczywistości, filtr dolnozaporowy jest natomiast płynnie przestrajany w zakresie od 30 do 140Hz. Filtr dolnozaporowy jest pasywny - w sumie nic dziwnego, bo ma nachylenie 6dB/okt. Zwykle spotyka się nachylenie 12 albo nawet 18dB/okt, tak małe nachylenie to rzadkość.

Następny w kolejności (kolejność można zmienić) jest kompresor. Zastosowano układ optoelektroniczny. Wzmacniacz jest lampowy. W odróżnieniu od większości tego typu konstrukcji, w których stałe czasowe i często nachylenie zależą od elementów optoelektronicznych i można je zmieniać w niewielkich zakresach, jeżeli w ogóle, kompresor w Avalonie ma pełne możliwości regulacji: możemy zmieniać i czasy i nachylenie. Atak regulujemy w zakresie od 2ms do 200ms, powrót 100ms do 5s, nachylenie od 1:1 do 20:1 a próg od -30 do +20dB. Kompresor możemy oczywiście wyłączyć, miernik VU przełączyć w tryb Gain Reduction a także zmienić kolejność bloków - normalnie kompresor jest przed korektorem, jeden przycisk to zmienia.

Korektor to na pierwszy rzut oka standardowa konstrukcja - dwa korektory półkowe i dwa parametryczne “środki”. Półkowe korektory mają po cztery częstotliwości do wyboru - dół 15Hz, 30Hz, 60Hz albo 150Hz, a góra 10kHz, 15kHz, 20kHz albo 32kHz. Jak widać, skrajne położenia są dość dziwne, ale zdecydowanie przydatne. Najniższe częstotliwości możemy wzmacniać albo osłabiać o 24dB, najwyższe “tylko” o 20dB. Ta część korektora to układ pasywny. Parametryczne aktywne “środki” mają zakres działania +/-16dB oraz częstotliwości pracy 35Hz-450Hz oraz 220Hz-2,8kHz, regulowane płynnie. Każde z dwóch pasm środkowych może mieć zwiększoną dobroć (przycisk Hi-Q) oraz dziesięciokrotnie zwiększone częstotliwości (Frequency x10). Pokrywanie się pasm może wydawać się dziwnym pomysłem, ale po pierwsze może to być przydatne, a po drugie aktywna część korektora, czyli dwa pasma środkowe, może być wyłączona z toru i włączona w pętlę sidechain kompresora i wtedy docenimy tak szeroki zakres działania jak i możliwość zwiększenia dobroci. Korektor w pętli sidechain stwarza wiele możliwości - “odczulenie” kompresora na niskie pasmo w celu zmniejszenia pompowania czy “uczulenie” na wysokie w celu uzyskanie de-essera to podstawowe zastosowania. Korektor można oczywiście wyłączyć z toru, a całość zamyka regulator poziomu wyjściowego z dużym zakresem działania.

Z tyłu wszystko solidne i duże, wraz z radiatorem. Godna uwagi jest możliwość odłączenia masy sygnałowej od obudowy. Wejście mikrofonowe XLR, liniowe combo jack/XLR, wejście jack do łączenia kompresorów w stereofoniczną parę (raczej dla bogatych) i ciekawostka - w urządzeniu za taką kasę wyjście liniowe symetryczne na gnieździe jack! Obudowa przystosowana jest do gniazda XLR i jack znajduje się na “podkładce”, a producent oferuje wersję urządzenia z wyjściem XLR na specjalne życzenie, ale standardowo jest tam jack 1/4” TRS. Różnica w cenie między tego typu gniazdami jest znikoma, jest więc zapewne jakiś ważny powód takiego rozwiązania - ale jaki?

Podłączamy. Wszystkie przyciski włączone podświetlają się na czerwono. Przy okazji - WSZYSKIE przyciski włączają przekaźniki, teraz to słychać, żaden isostat nie znajduje się w torze sygnałowym, tylko hermetyczne przekaźniki. Trochę szkoda, że dwa przyciski sąsiadujące z miernikiem VU “podbierają” od niego trochę podświetlenia i lekko jarzą się na bursztynowo, ale... czepiam się.

Przedwzmacniacz jest lampowy, z transformatorem. Sam producent określa jego brzmienie jako ciepłe, mniej “dokładne” tak w górze jak i w dole. Z jednej strony można mu wierzyć, ale warto zauważyć, że jest to bardzo solidnie wykonane urządzenie, zasilane wysokim napięciem i o ogromnym headroomie, tak więc “ocieplanie” brzmienia jest niewielkie. Przedwzmacniacz brzmi bardzo czysto i raczej, w normalnych zastosowaniach, nie szumi. Doskonale dobrana jest regulacja wzmocnienia - z nowoczesnymi mikrofonami pojemnościowymi i nagraniami wokalno-lektorskimi rzadko potrzeba więcej, jak 20-30dB - a w VT-737sp to jest położenie środkowe. Również poziom na wejściu instrumentalnym jest dobrze dobrany - zresztą i tak trudno takie urządzenie przesterować. Dynamika jest ogromna, nie stwierdziłem żadnego ograniczania, o zniekształceniach nie wspominając.

Może i dół nie jest tak dokładny, ale taki procesor służy do nagrań głównie wokalnych, więc dół i tak się odcina. Z basem - bardzo dobrze. Z gitarą - również, choć raczej rzadko się nagrywa czyste brzmienie, a jak to pójdzie przez symulacje, to w sumie wszystko jedno - prawie, bo dynamika jest bardzo duża i to ma jednak pozytywny wpływ na ostateczne brzmienie. Z kolej łagodna góra to dla naszego języka cecha pożądana i wprawdzie nikt do Avalona nie podłączy taniego MXLa, ale i Neumann TLM103 zyskuje pewną gładkość. Brzmienie jest “miękkie”, ale oczywiście nie schowane, wręcz przeciwnie - “in your face”.

Filtr dolnozaporowy to bardzo ważny i niedoceniany element toru nagraniowego. W Avalon 737sp filtr ma nachylenie 6dB/okt i jest to rzadko spotykana wartość. Częściej spotyka się większe nachylenia, gdyż pozwala to na odcięcie zakłóceń z mniejszym wpływem na pożądane pasmo. Nachylenie 6dB/okt jest mniej inwazyjne i nie pozwala na radykalne pozbycie się niechcianego dołu, ale za to moim zdaniem lepiej brzmi. Jest to jakby połączenie filtra dolnozaporowego z regulacją najniższych częstotliwości i takiego filtra używać możemy nie tylko do niesłyszalnej filtracji, ale także do kształtowania brzmienia. Do tego doskonale przydaje się płynna regulacja częstotliwości granicznej. Zaczynam żałować, że mój ulubiony przedwzmacniacz TL Audio, mający też nachylenie 6dB/okt, nie ma płynnej regulacji… W każdym razie naprawdę warto zainteresować się tym filtrem, a nie tylko ustawić go tak, żeby “nie było słychać” - właśnie jak go słychać, to też może być fajnie. Filtr działa również na wejściu instrumentalnym i liniowym.

Kompresor jest układem optycznym. Standardowym ustawieniem podczas nagrań wokalu jest raczej szybki czas ataku, tu minimalny czas wynosi 2ms - w zasadzie OK, ale chciałoby się mniej. Z czasem powrotu podobnie, ale nie ma co marudzić. Również krótkie czasy przydają się przy realizacji de-essera za pomocą korektora w sidechainie - ale w przypadku VT-737sp o dziwo tak zrealizowany de-esser brzmi bardzo dobrze. Jak lampa - to wejście instrumentalne i bas. Bas brzmi bardzo dobrze, czysto ale “potężnie”, nawet bez kompresora. W sumie, to może trochę za czysto ;) Kompresor pomaga, ale trzeba zauważyć, że jest to kompresor raczej dla realizatora, niż dla muzyka - dobrze pilnuje poziomu, ale efekty jego działania w normalnym zakresie nie są “słyszalne”. Dlatego lepiej jest ustawiać go podczas odsłuchu, albo jak gra ktoś inny - samemu jakoś trudno, trzeba uważać, żeby nie przesadzić i nie pozbawić się dynamiki całkowicie. Kompresor optyczny, zwłaszcza w budżetowym wykonaniu, często dość mocno słychać - tu wręcz przeciwnie. Zaczynam rozumieć recenzje - ten kompresor nie ma swojego brzmienia, nie narzuca nic, tylko działa - to może być wadą, dla mnie jako dla muzyka trochę jest, jako dla realizatora jednak jest zaletą.

Korektor jest z jednaj strony standardowy, a z drugiej zupełnie inny. Dwa skrajne pasma mają bardzo szeroki zakres działania i są pasywne. Większość korektorów obecnie to rozwiązania aktywne, a pasywne jednak mają trochę inną charakterystykę. Może to sugestia, ale góra i dół są bardzo “muzyczne”, szkoda, że nie miałem drugiego egzemplarza do stereo. Zwłaszcza szeroki zakres góry przydaje się - podbicie najwyższego, niesłyszalnego pasma to tradycyjna metoda na dodanie “powietrza” w miksie, tak na całości jak i na poszczególnych śladach - i wbrew pozorom wcale nie trzeba nagrywać w 96kHz. Z dołem trzeba uważać, brzmi fanie, czasem zbyt fajnie, warto używać funkcji bypass, żeby za wysoko nie odlecieć :-)

Dwa parametryczne środki działają normalnie i zgodnie z oczekiwaniem, choć i w tym przypadku duży zakres regulacji (do 28kHz!) pozwala na niecodzienne ustawienia. Ogromny zapas poziomu sprawia, że nawet działania poza słyszalnym pasmem, siłą rzeczy dość mocne, nie powodują słyszalnych zniekształceń ani szumów. Dół i tak wcześniej czy później zostanie podcięty, ale zachęcam do eksperymentów z górą - analogowy korektor z dużym headroomem to coś zupełnie innego niż wtyczka. Warto dodać, że korektor działa bardzo sensownie - bypass dotyczy tylko części w torze sygnałowym, jeżeli dwa środki przełączymy do sidechainu, to są zawsze aktywne, niezależnie od funkcji bypass korektora.

Czy wszystko jest idealne? Jednej rzeczy brakuje - poziomu wyjściowego kompresora. Bez tego porównywanie brzmienia i ustawianie jest utrudnione - zawsze jest ciszej z kompresorem, a więc jakby gorzej... Kompensować trzeba na wejściu/powrocie do systemu zapisu lub systemu nagłośnieniowego. Zastosowanie gniazda wyjściowego jack mi akurat zupełnie nie przeszkadza, ale jaki jest powód takiego rozwiązania, ktoś wie?

Ogólnie - wiemy, za co płacimy. Jakość wykonania i zastosowane rozwiązania są na najwyższym poziomie, producent na niczym nie próbował zaoszczędzić. Porządnie wykonane urządzenia zawsze porządnie brzmią, mogą się nie podobać, ale złe nie są nigdy. Słucham, oglądam, i nie mam się do czego przyczepić, poza brakiem regulacji poziomu kompresora. Procesor idealny? Sądząc z opinii w necie, dla wielu tak. Jeżeli koloryzuje, to raczej lekko i zdecydowanie w dobrą stronę, ale zasadniczo jest czysty, przezroczysty. Brzmi natomiast potężnie, tak, jak wygląda. Może to wrażenie, a może nie? Szkoda, że jest drogi i raczej niewielu będzie mogło się o tym przekonać osobiście, a naprawdę warto!

Do testów dostarczył: Audiotech Pro